Viêm phế quản gây ho, khó thở và cảm giác mệt mỏi kéo dài, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Bên cạnh điều trị y tế, phương pháp bấm huyệt đang được nhiều người quan tâm vì giúp cải thiện triệu chứng một cách tự nhiên. Bài viết này sẽ hướng dẫn các kỹ thuật bấm huyệt cơ bản và hiệu quả cho người bệnh.
1. Hiểu về bệnh viêm phế quản trong Đông y
Theo quan niệm của Đông y, bệnh viêm phế quản không phải là một bệnh danh riêng biệt mà thường được xếp vào phạm vi của các chứng bệnh như khái thấu (ho), đàm ẩm (có đờm) và háo suyễn (khó thở).
Nguyên nhân gây bệnh theo Đông y
Đông y cho rằng nguyên nhân gây viêm phế quản chủ yếu là sự mất cân bằng trong cơ thể, đặc biệt là chức năng của các tạng Phế (hệ hô hấp), Tỳ (hệ tiêu hóa) và Thận (hệ bài tiết, sinh dục và nội tiết). Bệnh thường do sự kết hợp của nguyên nhân bên ngoài (ngoại tà) và nguyên nhân bên trong (nội nhân).
Ngoại tà (yếu tố bên ngoài):
- Phong hàn: Do nhiễm lạnh, gặp gió lạnh. Biểu hiện thường là ho, đờm trong, lỏng, kèm theo sổ mũi, nghẹt mũi, sốt, sợ lạnh.
- Phong nhiệt: Do nhiễm nhiệt độc từ bên ngoài. Biểu hiện là ho nặng tiếng, đờm đặc, vàng, dính, kèm theo sốt cao, đau họng, miệng khát.
- Khí táo: Do không khí khô hanh (thường gặp vào mùa thu). Biểu hiện là ho khan, ít đờm, họng và mũi khô.
Nội nhân (yếu tố bên trong):
- Phế khí hư: Chức năng hô hấp suy yếu, dẫn đến dễ bị ngoại tà xâm nhập.
- Tỳ khí hư: Tỳ có chức năng vận hóa, nếu Tỳ hư sẽ không thể chuyển hóa tốt thủy thấp (nước), sinh ra đàm. Đàm dâng lên Phế gây ho, có đờm.
- Thận khí hư: Thận có vai trò nạp khí, giữ khí. Khi Thận hư, khí không được giữ lại sẽ dồn lên trên, gây khó thở, đặc biệt là khi gắng sức.
2. Hiệu quả của bấm huyệt trong điều trị viêm phế quản
Bấm huyệt là một phương pháp của Y học cổ truyền, có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm phế quản. Dù không phải là một phương pháp điều trị dứt điểm, nhưng bấm huyệt có nhiều hiệu quả tích cực trong việc cải thiện các triệu chứng khó chịu của bệnh.
- Giảm ho, long đờm: Bấm huyệt giúp kích thích các huyệt đạo liên quan đến hệ hô hấp, giúp khí huyết lưu thông, từ đó làm giảm các cơn ho, giúp đờm dễ dàng được tống ra ngoài.
- Giảm khó thở, tức ngực: Tác động vào các huyệt như Thiên Đột, Trung Phủ giúp khai thông phế khí, giảm cảm giác khó thở, tức ngực do viêm phế quản gây ra.
- Cải thiện chức năng phổi: Bấm huyệt thường xuyên có thể giúp tăng cường chức năng của tạng Phế, từ đó nâng cao sức đề kháng của cơ thể, giúp phổi hoạt động hiệu quả hơn.
- Hỗ trợ phục hồi sau bệnh: Đối với viêm phế quản mạn tính hoặc sau khi bị bệnh, bấm huyệt giúp phục hồi và tăng cường sức khỏe tổng thể.
- An toàn, ít tác dụng phụ: Đây là một phương pháp không dùng thuốc, có thể thực hiện tại nhà và ít gây ra tác dụng phụ nếu được thực hiện đúng cách.
3. Các huyệt vị thường dùng để chữa viêm phế quản
Huyệt Thiên Đột:
- Vị trí: Chỗ lõm ở cổ, sát bờ trên xương ức.
- Cách ấn: Dùng ngón trỏ hoặc ngón giữa day và ấn nhẹ vào huyệt.
- Tác dụng: Giúp giảm ho, khó thở và hóa đờm.
Huyệt Phế Du:
- Vị trí: Nằm trên lưng, dưới mỏm gai đốt sống lưng thứ ba, cách cột sống ra khoảng 1.5 thốn (khoảng 2cm).
- Cách ấn: Dùng ngón tay cái day ấn lên huyệt.
- Tác dụng: Tăng cường chức năng của tạng Phế, hỗ trợ điều trị các bệnh về phổi.
Huyệt Trung Phủ:
- Vị trí: Nằm ở vùng ngực, dưới xương đòn, cách đường giữa ngực ra khoảng 1 thốn (khoảng 2cm).
- Cách ấn: Dùng ngón tay day ấn vào huyệt.
- Tác dụng: Giúp tuyên phế (thông khí phổi), làm giảm tức ngực và khó thở.
Huyệt Liệt Khuyết:
- Vị trí: Nằm ở cổ tay, từ nếp gấp cổ tay đo lên khoảng 1.5 thốn (khoảng 2cm), ở chỗ lõm sát bờ xương quay.
- Cách ấn: Dùng ngón cái của tay này day ấn lên huyệt của tay đối diện.
- Tác dụng: Giúp tuyên phế, khu phong và giảm ho hiệu quả.
Huyệt Phong Long:
- Vị trí: Nằm trên cẳng chân, cách mắt cá ngoài 8 thốn.
- Cách ấn: Dùng ngón tay cái day ấn vào huyệt.
- Tác dụng: Có tác dụng hóa đàm, giảm ho, chữa viêm họng.
Huyệt Đản Trung:
- Vị trí: Điểm gặp nhau của đường dọc giữa xương ức và đường ngang qua hai núm vú (đối với nam giới) hoặc qua bờ trên hai khớp ức sườn thứ 5 (đối với nữ giới).
- Cách ấn: Dùng ngón tay cái day ấn huyệt theo vòng tròn.
- Tác dụng: Giúp điều hòa khí ở ngực, giảm tức ngực và khó thở.
Lưu ý: Phương pháp xoa bóp bấm huyệt chỉ mang tính hỗ trợ điều trị, không thể thay thế cho các phương pháp điều trị y tế chuyên sâu. Bạn nên thực hiện đều đặn và tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia Đông y để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất.