Khi bị ho, nhiều người vẫn giữ thói quen uống một tách cà phê buổi sáng để tỉnh táo và duy trì năng lượng cho ngày làm việc. Tuy nhiên, cũng có không ít người lo ngại rằng cà phê có thể khiến tình trạng ho nặng hơn, kéo dài dai dẳng và ảnh hưởng đến quá trình hồi phục. Vậy thực tế, khi đang bị ho thì uống cà phê có lợi hay hại? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn dưới góc nhìn khoa học và y khoa, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp cho sức khỏe của mình.
Mục lục
Khi bị ho, uống cà phê có những ảnh hưởng gì?
Lợi ích tiềm tàng nếu uống đúng cách
Trước hết, cần nhìn nhận rằng cà phê không hoàn toàn xấu khi cơ thể bị ho. Trong hạt cà phê có chứa caffeine, một chất kích thích thần kinh trung ương, giúp bạn tỉnh táo, cải thiện khả năng tập trung và giảm cảm giác mệt mỏi. Khi bị ho, nhiều người thường uể oải, thiếu năng lượng. Một lượng nhỏ cà phê có thể giúp lấy lại sự minh mẫn để tiếp tục công việc.
Ngoài ra, cà phê còn chứa chất chống oxy hóa, điển hình là polyphenol. Các chất này có tác dụng giảm viêm nhẹ, hỗ trợ cơ thể chống lại sự tấn công của các gốc tự do, vốn là yếu tố làm chậm quá trình hồi phục khi ốm. Vì thế, nếu sử dụng điều độ, cà phê vẫn có những điểm cộng nhất định ngay cả khi bạn đang bị ho.
Rủi ro và tác hại
Mặc dù có một số lợi ích tiềm tàng, nhưng rủi ro mà cà phê mang lại khi bạn đang bị ho thường lớn hơn.
- Làm khô cổ họng và kích thích ho nhiều hơn: Caffeine có tác dụng lợi tiểu nhẹ, khiến cơ thể dễ mất nước. Khi bị ho, đường thở và niêm mạc họng cần giữ ẩm để dễ chịu hơn. Nếu cơ thể mất nước, cổ họng khô rát, cơn ho sẽ bị kích thích mạnh hơn, thậm chí kéo dài dai dẳng.
- Nguy cơ trào ngược dạ dày – thực quản: Cà phê có tính acid và có thể làm giãn cơ vòng thực quản dưới. Điều này tạo điều kiện cho dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, gây cảm giác nóng rát và kích thích cơn ho. Với những người vốn có tiền sử trào ngược, việc uống cà phê khi đang ho có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
- Ảnh hưởng đến giấc ngủ và quá trình hồi phục: Khi ốm, giấc ngủ đóng vai trò quan trọng để cơ thể nghỉ ngơi và tự sửa chữa. Nếu uống cà phê, đặc biệt vào buổi chiều hoặc tối, bạn dễ bị mất ngủ hoặc ngủ không sâu. Giấc ngủ kém chất lượng sẽ khiến hệ miễn dịch hoạt động không hiệu quả, từ đó làm bệnh lâu khỏi hơn.
- Tương tác với thuốc: Đây là một điểm cần chú ý. Caffeine trong cà phê có thể tương tác với một số loại thuốc, ví dụ như kháng sinh nhóm quinolone, thuốc giảm đau hoặc thuốc cảm cúm. Sự tương tác này có thể làm tăng tác dụng phụ hoặc giảm hiệu quả của thuốc. Vì vậy, khi đang điều trị bằng thuốc, tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiếp tục uống cà phê.
Tổng hợp lại, dù cà phê có thể giúp bạn tỉnh táo, nhưng với một cơ thể đang trong giai đoạn cần phục hồi, tác hại của nó có xu hướng lấn át lợi ích.
Đối tượng cần đặc biệt tránh cà phê khi bị ho
Không phải ai cũng bắt buộc phải ngừng cà phê khi bị ho, nhưng có những nhóm đối tượng nên tuyệt đối hạn chế:
- Người đang bị viêm họng, viêm phế quản, ho nhiều kèm đau rát cổ.
- Người có bệnh trào ngược dạ dày hoặc dạ dày nhạy cảm.
- Người đang dùng thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc cảm cúm.
- Trẻ em, phụ nữ mang thai và người cao tuổi có sức đề kháng yếu.
Với những nhóm này, việc uống cà phê có thể không chỉ làm ho nặng hơn mà còn gây ra những rắc rối sức khỏe khác.
Có nên ngừng hẳn cà phê khi bị ho?
Thực tế, bạn không nhất thiết phải kiêng tuyệt đối cà phê khi bị ho, trừ trường hợp bệnh nặng hoặc có chỉ định đặc biệt từ bác sĩ. Điều quan trọng là giảm lượng uống và chú ý thời điểm sử dụng.
Nếu bình thường bạn uống hai đến ba tách mỗi ngày, khi bị ho chỉ nên uống tối đa nửa tách nhỏ vào buổi sáng. Tránh uống vào buổi chiều hoặc tối để không ảnh hưởng đến giấc ngủ. Ngoài ra, hãy tăng cường uống nhiều nước ấm để bù lại lượng nước cơ thể mất đi do tác dụng lợi tiểu của cà phê.
Lời khuyên
- Nếu bạn chỉ bị ho nhẹ, cơ thể vẫn khỏe, có thể uống một lượng nhỏ cà phê vào buổi sáng để tỉnh táo làm việc.
- Nếu ho kéo dài, kèm theo triệu chứng đau họng, sốt hoặc mệt mỏi, tốt nhất nên ngưng hẳn cà phê trong vài ngày để cơ thể tập trung hồi phục.
- Luôn lắng nghe cơ thể. Nếu sau khi uống cà phê bạn cảm thấy cổ họng khô hơn hoặc ho nhiều hơn, hãy dừng lại ngay lập tức.
Thay thế cà phê: Uống gì tốt hơn khi bị ho?
Nhiều người có thói quen bắt đầu ngày mới bằng cà phê. Khi phải tạm dừng thói quen này, bạn có thể lựa chọn một số loại đồ uống thay thế vừa giúp tỉnh táo vừa tốt cho cổ họng và hệ miễn dịch.
- Trà gừng mật ong: Gừng có tính ấm, hỗ trợ giảm viêm và làm dịu cơn ho. Kết hợp với mật ong, đồ uống này không chỉ giúp giảm kích ứng cổ họng mà còn bổ sung năng lượng nhẹ nhàng.
- Nước ấm pha mật ong chanh: Đây là một trong những loại thức uống phổ biến để giảm ho. Mật ong có tính kháng khuẩn tự nhiên, trong khi chanh cung cấp vitamin C giúp tăng sức đề kháng.
- Trà thảo mộc: Một số loại trà như cam thảo hoặc hoa cúc la mã có khả năng làm dịu niêm mạc họng, hỗ trợ giấc ngủ và giúp cơ thể thư giãn. Uống một tách trà thảo mộc vào buổi sáng hoặc tối là lựa chọn lành mạnh thay cho cà phê.
- Nước ép trái cây ít chua và nước ấm: Giữ ẩm cho cơ thể là yếu tố then chốt khi bị ho. Uống nhiều nước ấm trong ngày và bổ sung nước ép từ các loại trái cây giàu vitamin như cam ngọt, táo hoặc lê sẽ giúp cổ họng dễ chịu hơn và tăng cường miễn dịch.
Những lựa chọn thay thế này không chỉ an toàn hơn khi bạn đang bị ho mà còn hỗ trợ cơ thể nhanh chóng phục hồi.
Như vậy, cà phê không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra ho, nhưng trong nhiều trường hợp, nó có thể khiến tình trạng trở nên nặng hơn. Uống cà phê khi bị ho có thể làm khô cổ họng, gây trào ngược, ảnh hưởng đến giấc ngủ và thậm chí tương tác với thuốc đang sử dụng.
Nếu bạn chỉ bị ho nhẹ, vẫn có thể uống một lượng nhỏ cà phê vào buổi sáng. Tuy nhiên, khi cơn ho kéo dài, kèm các triệu chứng khác, bạn nên ngừng hẳn để cơ thể có điều kiện hồi phục tốt nhất. Trong thời gian này, hãy ưu tiên các loại đồ uống lành mạnh như nước ấm, trà gừng mật ong hoặc nước ép trái cây.
Quan trọng nhất, đừng quên lắng nghe cơ thể và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu tình trạng ho không thuyên giảm sau một tuần. Việc chăm sóc sức khỏe đúng cách sẽ giúp bạn nhanh chóng lấy lại thể trạng bình thường mà không phải lo lắng quá nhiều về việc có được uống cà phê hay không.