Sau khi phẫu thuật cắt amidan, nhiều người bất ngờ nhận thấy mình thường xuyên bị ho, thậm chí ho kéo dài nhiều ngày. Điều này khiến họ lo lắng: liệu có phải biến chứng sau mổ hay chỉ là phản ứng bình thường của cơ thể? Ho sau cắt amidan bao lâu thì hết và làm thế nào để giảm bớt khó chịu? Bài viết này sẽ giúp giải đáp những thắc mắc đó một cách chi tiết và dễ hiểu.
Mục lục
1. Nguyên nhân chính gây ho nhiều sau cắt amidan
1.1. Tác động từ phẫu thuật
- Sau khi amidan được cắt bỏ, vùng họng sẽ để lại vết thương hở. Trong quá trình hồi phục, vết mổ này dễ bị kích ứng, gây cảm giác ngứa rát và tạo ra phản xạ ho.
- Một lớp giả mạc màu trắng thường hình thành trên bề mặt vết mổ. Đây là một phần của quá trình lành thương tự nhiên, nhưng lớp giả mạc có thể khiến người bệnh có cảm giác vướng, ngứa ở cổ họng và dẫn đến ho nhiều.
1.2. Phản ứng tự nhiên của cơ thể
- Khi cơ thể nhận diện có máu khô hoặc dịch tiết còn sót lại ở vùng họng, phản xạ ho sẽ tự động được kích hoạt nhằm loại bỏ chúng. Đây là một cơ chế bảo vệ bình thường.
- Ngoài ra, sau khi amidan bị cắt bỏ, hệ miễn dịch sẽ tăng cường hoạt động để bảo vệ niêm mạc họng. Quá trình này có thể gây ra phản ứng viêm nhẹ, kèm theo kích thích vùng hầu họng, dẫn đến tình trạng ho nhiều hơn.
1.3. Yếu tố môi trường và sinh hoạt
- Không khí khô, ô nhiễm hoặc nhiều bụi bẩn khiến niêm mạc họng dễ bị khô rát, kích thích và gây ho liên tục.
- Thói quen ăn uống chưa phù hợp cũng có thể là nguyên nhân. Việc sử dụng thực phẩm quá cứng, cay, nóng hoặc nhiều gia vị sẽ làm tổn thương thêm niêm mạc họng, khiến vết mổ lâu lành và làm tình trạng ho nặng hơn.
1.4. Biến chứng hoặc tình trạng bất thường cần lưu ý
- Nếu vết mổ bị nhiễm trùng, bệnh nhân có thể bị ho dữ dội kèm theo cảm giác đau tăng, có mùi hôi trong miệng hoặc sốt. Đây là dấu hiệu cần được thăm khám ngay.
- Một số trường hợp có thể xuất hiện tình trạng xuất huyết hoặc phù nề ở khu vực vết mổ. Những biến chứng này không chỉ gây ho nhiều mà còn tiềm ẩn nguy cơ nguy hiểm cho sức khỏe.
- Ho kéo dài kèm theo các triệu chứng như sốt, khó thở hoặc đau nhiều bất thường không phải là hiện tượng bình thường và cần đi khám bác sĩ sớm để được kiểm tra, xử lý kịp thời
2. Ho sau cắt amidan bao lâu sẽ hết?
Thông thường, tình trạng ho sau cắt amidan sẽ giảm dần theo từng giai đoạn hồi phục:
- Trong 3 – 5 ngày đầu: Ho có thể xuất hiện nhiều, chủ yếu là do kích ứng từ vết mổ và sự hình thành giả mạc. Người bệnh thường ho khan, kèm cảm giác rát và khó chịu ở cổ họng.
- Từ ngày 7 – 10: Khi vết mổ bắt đầu liền và lớp giả mạc bong dần, tình trạng ho sẽ giảm rõ rệt.
- Sau khoảng 2 tuần: Đa số người bệnh gần như hết hẳn cơn ho, họng đỡ đau và cảm giác nuốt dễ chịu hơn.
- Trường hợp đặc biệt: Nếu ho vẫn kéo dài trên 3 tuần, kèm theo sốt, đau tăng, hơi thở có mùi hôi hoặc ho ra máu, đây có thể là dấu hiệu bất thường (nhiễm trùng, chảy máu vết mổ, phù nề) và cần đi khám ngay.
Như vậy, ho sau cắt amidan thường chỉ kéo dài trong khoảng 1 – 2 tuần và sẽ tự hết khi quá trình hồi phục hoàn tất. Thời gian cụ thể có thể khác nhau tùy vào thể trạng, chế độ chăm sóc sau mổ và môi trường sống của từng người.
3. Cách giảm ho sau khi cắt amidan
3.1. Chăm sóc tại nhà
Uống đủ nước, giữ ẩm không khí
Cổ họng sau phẫu thuật rất dễ bị khô rát. Việc uống nhiều nước ấm và duy trì độ ẩm trong phòng (bằng máy tạo ẩm hoặc đặt một chậu nước nhỏ trong phòng) giúp giảm cảm giác kích ứng và hạn chế phản xạ ho.
Ăn thức ăn mềm, nguội, tránh cay nóng
Trong giai đoạn đầu, nên ăn các món dễ nuốt như cháo loãng, súp, sữa chua hoặc sinh tố mát. Cần tránh thực phẩm cay, nóng, quá chua hoặc giòn cứng vì chúng có thể làm tổn thương vết mổ, khiến tình trạng ho kéo dài.
Vệ sinh miệng họng đúng cách
Người bệnh nên súc miệng nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch được bác sĩ chỉ định. Tuyệt đối không khạc nhổ mạnh vì dễ gây chảy máu và làm tổn thương vết mổ.
3.2. Biện pháp y tế hỗ trợ
Thuốc giảm đau, giảm viêm theo chỉ định
Bác sĩ có thể kê thuốc giảm đau hoặc thuốc chống viêm nhằm hạn chế tình trạng sưng tấy, đau rát – những yếu tố thường gây kích thích ho. Người bệnh không nên tự ý dùng thuốc ngoài đơn.
Dùng dung dịch súc họng an toàn
Một số loại dung dịch súc họng chuyên dụng giúp làm sạch khoang miệng và giảm kích ứng vùng họng. Tuy nhiên, cần chọn sản phẩm được bác sĩ khuyên dùng để tránh gây khô rát hoặc kích ứng thêm.
Khi nào nên liên hệ bác sĩ để được kê thêm thuốc
Nếu ho kéo dài hơn 2 tuần, ho nhiều về đêm gây mất ngủ, hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường như sốt, đau nhiều, có mùi hôi trong miệng, người bệnh nên tái khám để được bác sĩ xem xét kê thêm thuốc phù hợp.
3.3. Mẹo nhỏ hỗ trợ giảm ho nhanh
Tránh nói nhiều, tránh ho gắng sức
Việc nói chuyện quá nhiều hoặc cố gắng ho mạnh sẽ làm cổ họng tổn thương, dễ gây chảy máu và khiến vết mổ lâu lành. Nên hạn chế giao tiếp trong những ngày đầu và cố gắng giữ họng nghỉ ngơi.
Tư thế ngủ giúp dễ thở và giảm kích ứng
Nên nằm ngủ với đầu cao hơn một chút bằng cách kê gối. Tư thế này giúp đường thở thông thoáng hơn, hạn chế dịch tiết ứ đọng trong họng – yếu tố thường gây ra ho về đêm.
Việc ho sau cắt amidan thường là hiện tượng bình thường trong quá trình hồi phục và sẽ giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên, chăm sóc đúng cách đóng vai trò rất quan trọng để giúp họng mau lành và hạn chế khó chịu. Người bệnh cần duy trì chế độ sinh hoạt phù hợp, theo dõi sát các dấu hiệu bất thường và không chủ quan. Khi xuất hiện triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, hãy liên hệ bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời.