Chanh đào ngâm mật ong là bài thuốc dân gian quen thuộc, giúp làm dịu cổ họng, giảm ho, tăng sức đề kháng, đặc biệt hiệu quả trong những ngày giao mùa. Với nguyên liệu dễ tìm và cách làm đơn giản, bạn hoàn toàn có thể tự chế biến tại nhà.
1. Công dụng chữa ho của chanh đào
Trong Đông y, chanh đào được coi là một vị thuốc có nhiều công dụng, đặc biệt là trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp, trong đó có ho.
1. Vị chua, tính mát, tác dụng giải khát, tiêu đờm, thông khí:
- Tính mát: Chanh đào có tính mát, giúp thanh nhiệt, làm dịu cổ họng đang bị viêm, sưng rát do ho.
- Vị chua: Vị chua kích thích tiết nước bọt, giúp làm dịu và làm ẩm cổ họng, giảm cảm giác khô rát, ngứa ngáy gây ho.
- Tiêu đờm: Chanh đào giúp làm loãng đờm, hỗ trợ quá trình tống đờm ra ngoài dễ dàng hơn, từ đó giảm ho có đờm.
- Thông khí: Giúp khai thông đường hô hấp, giảm cảm giác tắc nghẽn, khó thở do đờm hoặc viêm.
Chanh đào thường được ngâm cùng mật ong và đường phèn để tạo thành bài thuốc chữa ho hiệu quả. Sự kết hợp này mang lại nhiều lợi ích bổ sung:
- Mật ong: Có tính kháng khuẩn, chống viêm, làm dịu cổ họng, giảm ho và tăng cường sức đề kháng. Mật ong cũng giúp bảo vệ niêm mạc họng.
- Đường phèn: Theo Đông y, đường phèn có tính bình, vị ngọt, có tác dụng bổ phế, nhuận phế, tiêu đờm, giảm đau rát cổ họng và giảm ho hiệu quả.
Khi kết hợp, chanh đào, mật ong và đường phèn tạo thành một hỗn hợp hiệp đồng, không chỉ giúp giảm ho, tiêu đờm mà còn bồi bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe tổng thể.
Các trường hợp ho mà chanh đào thường được dùng:
- Ho khan, ho gió
- Ho có đờm (giúp long đờm)
- Ho do cảm lạnh, cảm cúm
- Viêm họng, đau rát cổ họng
Lưu ý:
- Mặc dù chanh đào rất phổ biến, nhưng hiệu quả có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa mỗi người. Có người hợp, có người ít hợp hơn.
- Chanh đào ngâm mật ong là bài thuốc dân gian hỗ trợ điều trị, không thay thế cho các phương pháp điều trị y tế chuyên sâu, đặc biệt với các trường hợp ho nặng, kéo dài hoặc có biến chứng.
- Người bị viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản, các bệnh về thận, túi mật cần thận trọng hoặc không nên dùng chanh đào vì tính axit của nó có thể làm tăng tiết axit dạ dày, gây khó chịu.
- Tuyệt đối không dùng mật ong (và do đó không dùng chanh đào ngâm mật ong) cho trẻ dưới 1 tuổi vì nguy cơ ngộ độc botulism.
2. Cách ngâm chanh đào chữa ho hiệu quả
Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ
- Chanh đào: 1kg – chọn loại quả chín vàng, vỏ mỏng, ruột hồng, không dập nát.
- Mật ong nguyên chất: 1 lít – nên chọn loại mật ong rừng hoặc mật ong nuôi chất lượng.
- Đường phèn: 800g – đập nhỏ nếu là loại viên lớn để dễ tan.
- Dụng cụ: hũ thủy tinh 3–4 lít (đã tiệt trùng, lau khô), dao, thớt sạch, vỉ nén bằng tre hoặc nhựa.
Các bước thực hiện
Sơ chế chanh đào
- Rửa sạch chanh, ngâm với nước muối loãng khoảng 30 phút, sau đó để ráo.
- Thái chanh thành từng lát mỏng theo khoanh tròn, giữ nguyên hạt để bảo lưu tinh dầu tự nhiên.
Xếp nguyên liệu vào hũ
- Lót đáy hũ bằng một lớp đường phèn.
- Xếp xen kẽ một lớp chanh, một lớp đường cho đến khi hết.
- Cuối cùng, từ từ đổ mật ong sao cho phủ kín toàn bộ phần chanh.
Nén và bảo quản
- Dùng vỉ nén để nén chanh ngập dưới lớp mật ong.
- Đậy kín nắp, đặt hũ nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời.
- Trong tuần đầu tiên, theo dõi nếu có bọt trắng nổi lên thì vớt bỏ để tránh hư hỏng.
Thời gian ngâm và sử dụng
- Sau khoảng 3–6 tháng, hỗn hợp đạt độ hòa quyện, có thể dùng.
- Mỗi lần uống khoảng 1–2 thìa nhỏ pha với nước ấm, giúp giảm ho, dịu cổ họng hiệu quả.
Như vậy, chanh đào ngâm mật ong không chỉ là mẹo dân gian đơn giản mà còn là giải pháp tự nhiên giúp giảm ho, bảo vệ cổ họng và tăng cường sức đề kháng cho cả gia đình. Tuy nhiên, nếu tình trạng ho kéo dài, kèm theo sốt hoặc đau rát dữ dội, bạn không nên chủ quan, hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.