Trị ho bằng mật ong là mẹo dân gian quen thuộc, nhưng không phải ai cũng biết cách dùng sao cho đúng và hiệu quả. Nếu bạn đang tìm giải pháp tự nhiên, an toàn để giảm ho nhanh chóng, hãy tham khảo ngay 11 cách dùng mật ong được chia sẻ trong bài viết này.
Mục lục
- 1. Tại sao mật ong giúp trị ho?
- 2. Những đối tượng có thể sử dụng mật ong chữa ho
- 3. Cách trị ho bằng mật ong đơn giản tại nhà
- 3.1. Trị ho bằng mật ong và gừng
- 3.2. Trà mật ong hoa cúc chữa ho
- 3.3. Trị ho bằng mật ong và chanh
- 3.4. Trị ho bằng mật ong và quất
- 3.5. Trị ho bằng mật ong và tinh bột nghệ
- 3.6. Trị ho bằng mật ong và giấm táo
- 3.7. Trị ho bằng mật ong và hẹ
- 3.8. Trị ho bằng mật ong và tỏi
- 3.9. Trị ho bằng mật ong và củ cải trắng
- 3.10. Dùng trực tiếp mật ong trị ho
- 3.11. Trị ho bằng mật ong pha nước ấm
1. Tại sao mật ong giúp trị ho?
Mật ong không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực mà còn được xem là một phương thuốc tự nhiên quý giá trong điều trị các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là ho. Hiệu quả trị ho của mật ong đã được công nhận cả trong y học cổ truyền lẫn khoa học hiện đại. Vậy cụ thể, tại sao mật ong lại giúp trị ho?
Khả năng kháng khuẩn tự nhiên
Mật ong chứa các enzym có khả năng tạo ra hydrogen peroxide – một chất kháng khuẩn tự nhiên. Nhờ đó, mật ong có thể tiêu diệt hoặc ức chế vi khuẩn gây viêm họng, nhiễm trùng đường hô hấp trên – nguyên nhân phổ biến gây ra ho.
Tính chất làm dịu và chống viêm
Khi bị ho, niêm mạc cổ họng thường bị viêm và kích ứng. Mật ong có độ sánh và đặc giúp tạo lớp màng bảo vệ niêm mạc họng, giúp giảm ma sát khi nuốt hoặc nói chuyện, từ đó làm dịu cơn ho. Ngoài ra, mật ong còn chứa nhiều chất chống oxy hóa như flavonoid, phenolic acid – có tác dụng chống viêm, giảm sưng đau hiệu quả.
Làm loãng và tiêu đờm nhẹ
Mật ong khi pha với nước ấm sẽ giúp làm loãng dịch nhầy trong cổ họng, hỗ trợ long đờm – đặc biệt hữu ích cho người bị ho có đờm, nghẹt mũi, viêm phế quản nhẹ.
Tăng cường miễn dịch
Mật ong giàu vitamin (như B2, B3, B6), khoáng chất (như canxi, magie, kẽm) và chất chống oxy hóa giúp cơ thể nâng cao sức đề kháng, chống lại tác nhân gây viêm nhiễm đường hô hấp. Nhờ đó, quá trình hồi phục bệnh nhanh hơn và nguy cơ tái phát cũng giảm.
Giúp cải thiện giấc ngủ
Ho về đêm thường khiến người bệnh mất ngủ. Nhiều nghiên cứu cho thấy, dùng 1 thìa mật ong trước khi đi ngủ giúp giảm ho, làm dịu họng và cải thiện chất lượng giấc ngủ – đặc biệt hiệu quả ở trẻ nhỏ.
2. Những đối tượng có thể sử dụng mật ong chữa ho
Người lớn và người cao tuổi
- Phù hợp: Dùng được cả mật ong nguyên chất lẫn các bài thuốc kết hợp (gừng, chanh, quất…).
- Lợi ích: Làm dịu cổ họng, giảm viêm, hỗ trợ kháng khuẩn và tăng cường miễn dịch tự nhiên.
- Lưu ý: Người cao tuổi nên dùng liều lượng vừa phải, tránh dùng khi bị tiểu đường nặng hoặc dị ứng mật ong.
Trẻ em từ 1 tuổi trở lên
- Phù hợp: Dùng các bài thuốc nhẹ như mật ong pha nước ấm, quất chưng mật ong…
- Lợi ích: Làm dịu ho, giảm khò khè về đêm, cải thiện giấc ngủ.
- Lưu ý: Dùng liều nhỏ (2-5ml/lần); không dùng cho trẻ dưới 1 tuổi vì nguy cơ ngộ độc botulinum.
Phụ nữ mang thai và cho con bú
- Phù hợp: Có thể dùng mật ong nguyên chất hoặc pha loãng với nước ấm.
- Lợi ích: Làm dịu họng, tăng sức đề kháng mà không ảnh hưởng đến thai nhi.
- Lưu ý: Nên chọn mật ong nguyên chất, rõ nguồn gốc. Tránh lạm dụng hoặc uống khi bụng đói.
Người ho do cảm lạnh, viêm họng, dị ứng nhẹ
- Phù hợp: Sử dụng kết hợp với các nguyên liệu như gừng, nghệ, chanh…
- Lợi ích: Hỗ trợ giảm ho, tiêu đờm, giảm đau rát họng hiệu quả.
Các đối tượng không nên sử dụng mật ong trị ho:
- Trẻ dưới 12 tháng tuổi (nguy cơ ngộ độc botulinum rất nguy hiểm).
- Người tiểu đường chưa kiểm soát tốt (vì mật ong chứa đường tự nhiên).
- Người bị dị ứng với phấn hoa hoặc các thành phần của mật ong.
- Người đang tiêu chảy, đầy bụng hoặc rối loạn tiêu hóa không nên dùng lúc đói.
3. Cách trị ho bằng mật ong đơn giản tại nhà
3.1. Trị ho bằng mật ong và gừng
Gừng chứa hợp chất gingerol có đặc tính kháng viêm, kháng khuẩn và làm ấm cơ thể, thường được dùng để làm dịu cơn ho, giảm đau rát cổ họng và chống viêm hiệu quả. Khi kết hợp với mật ong vốn có khả năng làm dịu niêm mạc và diệt khuẩn nhẹ sẽ tăng hiệu quả trị ho, đặc biệt là ho do cảm lạnh hoặc viêm họng.
Cách làm:
- Thái vài lát gừng tươi, đun sôi với 100ml nước.
- Rót nước gừng ra ly, thêm 1-2 thìa mật ong, khuấy đều rồi uống khi còn ấm.
- Uống 3-4 lần/ngày khi ho nặng, hoặc 1-2 lần/ngày để phòng và giảm ho nhẹ.
Gợi ý thêm: Có thể ngâm sẵn gừng thái lát với mật ong trong hũ thủy tinh (1 tuần sau là dùng được). Khi cần, lấy 1 thìa pha với nước ấm và uống.
3.2. Trà mật ong hoa cúc chữa ho
Hoa cúc có tính mát, giúp thanh nhiệt, kháng viêm và làm dịu cổ họng. Khi kết hợp với mật ong, thức uống này không chỉ giúp giảm ho mà còn có tác dụng thư giãn, dễ ngủ.
Cách làm:
- Tráng cốc hoặc ấm pha trà bằng nước sôi để làm ấm và sạch dụng cụ.
- Cho 5-10 bông hoa cúc khô (hoặc 1-2 thìa hoa cúc vụn) vào cốc.
- Rót 200-250ml nước sôi vào cốc, đậy nắp và hãm 3-5 phút.
- (Tùy chọn) Thêm vài lát gừng mỏng vào lúc hãm để tăng hiệu quả.
- Khi trà nguội còn khoảng 50-60°C, cho 1-2 thìa mật ong vào khuấy đều.
- (Tùy chọn) Thêm 1 lát chanh mỏng hoặc vài giọt nước cốt chanh.
- Uống khi còn ấm, tốt nhất là buổi tối trước khi ngủ.
3.3. Trị ho bằng mật ong và chanh
Chanh giàu vitamin C và axit citric, giúp tăng sức đề kháng, sát khuẩn và làm dịu cổ họng. Kết hợp với mật ong sẽ giúp làm loãng đờm, giảm viêm, hỗ trợ điều trị ho có đờm, ho do dị ứng hoặc thay đổi thời tiết.
Cách làm:
- Cắt mỏng 1-2 quả chanh đã rửa sạch.
- Trộn đều với mật ong và ngậm từng lát, 2-3 lần/ngày.
- Có thể nuốt phần nước từ từ để làm dịu cổ họng và giảm ho hiệu quả.
3.4. Trị ho bằng mật ong và quất
Quất xanh chứa nhiều tinh dầu, vitamin C và axit hữu cơ có tác dụng tiêu đờm, giảm ho, kháng viêm. Khi hấp cùng mật ong sẽ tạo thành hỗn hợp trị ho khan, ho có đờm hoặc ho dai dẳng rất hiệu quả.
Cách làm:
- Rửa sạch 3-4 quả quất, cắt đôi rồi cho vào bát.
- Thêm 2-3 thìa mật ong, trộn đều và đem hấp cách thủy 10-15 phút.
- Dùng bằng cách ngậm trực tiếp hoặc pha với nước ấm để uống.
3.5. Trị ho bằng mật ong và tinh bột nghệ
Tinh bột nghệ chứa curcumin, hoạt chất chống viêm mạnh, giúp giảm sưng đau cổ họng, làm lành tổn thương niêm mạc và hỗ trợ tiêu đờm. Khi kết hợp với mật ong, hỗn hợp này không chỉ giúp giảm ho mà còn tăng sức đề kháng, phòng ngừa viêm họng tái phát.
Cách làm:
- Hòa tan 1 thìa cà phê tinh bột nghệ với nước ấm vừa đủ.
- Đun nhẹ hỗn hợp trong 10-15 phút cho sánh lại.
- Thêm 1 thìa mật ong, khuấy đều và uống vào buổi sáng và tối, mỗi ngày 2 lần.
3.6. Trị ho bằng mật ong và giấm táo
Giấm táo có tính acid tự nhiên, giúp diệt khuẩn, làm sạch họng và hỗ trợ làm loãng đờm. Khi pha cùng mật ong, hỗn hợp này sẽ giúp giảm kích ứng họng, cắt nhanh cơn ho và phòng ngừa vi khuẩn gây viêm nhiễm đường hô hấp.
Cách làm:
- Trộn đều giấm táo và mật ong theo tỷ lệ 1:1 (khoảng 1 thìa cà phê mỗi loại).
- Uống 1 thìa hỗn hợp này mỗi 3 giờ/lần, đặc biệt hiệu quả với ho do viêm họng hoặc nhiễm lạnh.
3.7. Trị ho bằng mật ong và hẹ
Hẹ theo Đông y có tính ấm, vị cay nhẹ, giúp tiêu đờm, giải độc và làm dịu cổ họng khi bị ho khan, ho có đờm. Khi kết hợp với mật ong kháng khuẩn tự nhiên sẽ tăng hiệu quả giảm ho, nhất là với những cơn ho kéo dài do viêm họng.
Cách làm:
- Rửa sạch 5-10 lá hẹ, thái nhỏ.
- Cho hẹ vào bát, đổ mật ong vừa ngập và hấp cách thủy 10 phút.
- Chắt lấy nước uống 2 muỗng cà phê/lần, ngày 3 lần để giảm ho nhanh chóng.
3.8. Trị ho bằng mật ong và tỏi
Tỏi chứa allicin là hoạt chất kháng khuẩn mạnh, giúp tiêu viêm, diệt virus gây viêm họng và ho. Khi kết hợp với mật ong, hỗn hợp này giúp hỗ trợ trị ho, tăng cường miễn dịch và phòng bệnh hô hấp hiệu quả.
Cách làm:
- Bóc vỏ 3-5 tép tỏi, đập dập rồi cho vào bát.
- Thêm mật ong vừa đủ ngập tỏi, hấp cách thủy khoảng 20 phút.
- Dùng 2 thìa cà phê hỗn hợp, 3 lần/ngày để giảm ho và đau rát họng.
3.9. Trị ho bằng mật ong và củ cải trắng
Củ cải trắng có tính mát, giúp làm dịu cổ họng, tiêu đờm, trị ho khan và khàn tiếng. Kết hợp cùng mật ong sẽ hỗ trợ làm ẩm niêm mạc, giảm kích ứng và phục hồi niêm mạc đường hô hấp bị tổn thương. Phù hợp cho người lớn và trẻ từ 1 tuổi trở lên.
Cách làm:
- Ép nước từ 1 củ cải trắng và băm thêm vài lát gừng.
- Nấu nước củ cải cùng gừng trong 10 phút, rồi thêm mật ong, đun sôi nhẹ thêm 1-2 phút.
- Lọc bỏ bã, để nguội, bảo quản trong tủ lạnh.
- Pha với nước ấm khi dùng: trẻ em uống 3ml, người lớn 5ml, ngày 2 lần trong ít nhất 3 ngày để thấy hiệu quả.
3.10. Dùng trực tiếp mật ong trị ho
Mật ong chứa các enzyme kháng khuẩn tự nhiên và chất chống viêm giúp làm dịu niêm mạc họng, giảm kích ứng, từ đó giảm ho hiệu quả – đặc biệt là ho khan, ho về đêm.
Cách làm:
- Ngậm 1 thìa cà phê mật ong nguyên chất trong miệng, nuốt từ từ để tinh chất thấm vào cổ họng.
- Thực hiện 2-3 lần mỗi ngày, nhất là trước khi ngủ để hạn chế ho về đêm.
3.11. Trị ho bằng mật ong pha nước ấm
Mật ong pha với nước ấm giúp làm loãng đờm, làm dịu cổ họng và giảm tình trạng khô rát. Đây là cách trị ho đơn giản, lành tính và phù hợp cho cả trẻ nhỏ trên 1 tuổi lẫn người lớn.
Cách làm:
- Pha 1 thìa mật ong vào 1 cốc nước ấm (~200ml), khuấy đều và uống.
- Dùng vào sáng sớm và buổi tối liên tục vài ngày để thấy rõ hiệu quả giảm ho.
Mật ong không chỉ là một thực phẩm bổ dưỡng mà còn là “vị thuốc” thiên nhiên an toàn, hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị ho, đau rát cổ họng. Khi kết hợp với các nguyên liệu như gừng, chanh, quất, hoa cúc, hay nghệ…, mật ong giúp tăng cường khả năng kháng khuẩn, giảm viêm và làm dịu cổ họng một cách tự nhiên. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt, bạn nên sử dụng đúng cách, đúng liều lượng và lưu ý không dùng mật ong cho trẻ dưới 1 tuổi. Hãy ưu tiên mật ong nguyên chất, rõ nguồn gốc để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng.