Nước cam là thức uống quen thuộc, giàu vitamin C và tốt cho sức khỏe. Thế nhưng, không ít người thắc mắc: “Uống nước cam có tạo đờm không?” Cùng tìm hiểu câu trả lời chính xác trong bài viết dưới đây.
Vì sao nước cam bị nhiều người coi là thủ phạm gây đờm?
Không ít người sau khi uống nước cam thường cảm thấy cổ họng như có lớp nhầy nhẹ, đôi khi gây cảm giác nghẹn họng, vướng víu hoặc muốn khụt khịt. Điều này càng dễ xảy ra khi nước cam được uống lạnh, pha nhiều đường hoặc dùng khi bụng đói.
Nước cam là một loại thức uống giàu vitamin C và có vị chua đặc trưng do chứa nhiều acid citric. Chính độ chua này khiến không ít người cảm thấy cổ họng bị kích thích nhẹ sau khi uống, đặc biệt là khi đang bị viêm họng hoặc ho. Acid citric có thể gây cảm giác rát họng thoáng qua hoặc khiến niêm mạc hô hấp tăng tiết dịch nhẹ để làm dịu sự kích ứng. Đây là một phản ứng hoàn toàn bình thường của cơ thể, nhưng lại dễ khiến người uống hiểu nhầm là “nước cam gây ra đờm”.
Thực sự, uống nước cam có tạo đờm không?
Trên phương diện sinh lý học, đờm là chất nhầy được tiết ra từ lớp niêm mạc của đường hô hấp dưới (như khí quản, phế quản) để bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn, virus, bụi bẩn hoặc chất gây dị ứng. Khi cơ thể bị nhiễm trùng hoặc viêm, lượng đờm sẽ tăng lên nhằm “cuốn trôi” các tác nhân có hại. Trong khi đó, nước cam dù có vị chua và chứa acid citric nhưng không hề kích thích trực tiếp lên phổi hay phế quản để tạo ra đờm. Thay vào đó, acid trong nước cam có thể làm tăng tiết nước bọt hoặc dịch nhầy ở vùng cổ họng, tạo cảm giác nhơn nhớt hoặc vướng tạm thời sau khi uống.
Một số người nhạy cảm hơn, đặc biệt khi đang bị viêm họng, ho hay trào ngược dạ dày, có thể cảm thấy cổ họng khó chịu hơn sau khi uống nước cam. Tuy nhiên, đây là phản ứng mang tính cục bộ tại vùng hầu họng chứ không phải dấu hiệu của việc hình thành đờm từ hệ hô hấp dưới. Hơn nữa, nhiều nghiên cứu cho thấy vitamin C trong nước cam còn giúp tăng cường miễn dịch, hỗ trợ cơ thể hồi phục nhanh hơn khi bị cảm lạnh hay ho. Vì vậy, có thể khẳng định: nước cam không trực tiếp gây ra đờm, nhưng có thể tạo cảm giác giống như có đờm ở một số người, đặc biệt khi dùng không đúng thời điểm hoặc với cơ địa nhạy cảm.
Uống nước cam khi đang ho, viêm họng: Nên hay không?
Việc uống nước cam khi đang ho hoặc viêm họng là chủ đề khiến nhiều người phân vân, để trả lời câu hỏi này chúng ta cần xem xét tình trạng bệnh cụ thể của từng người.
1. Trường hợp ho khan, đau rát cổ họng:
Với những người bị ho khan, cổ họng đau rát, niêm mạc họng dễ bị kích ứng, việc uống nước cam, đặc biệt là nước cam chua hoặc lạnh có thể khiến tình trạng khó chịu tăng lên. Acid citric trong nước cam dù không gây viêm nhưng có thể làm tăng cảm giác rát hoặc khô họng. Trong trường hợp này, nên hạn chế uống nước cam tươi nguyên chất, nhất là khi uống vào buổi sáng lúc bụng đói. Nếu vẫn muốn bổ sung vitamin C, có thể dùng nước cam pha loãng, ấm nhẹ hoặc thay thế bằng các loại trái cây có vị dịu hơn như ổi, đu đủ chín.
2. Trường hợp ho có đờm, viêm họng kèm tiết nhiều dịch:
Đối với người đang bị ho có đờm, nếu cơ thể không có phản ứng nhạy cảm với acid thì nước cam vẫn có thể sử dụng được, miễn là uống đúng cách. Vitamin C sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ làm lành niêm mạc và giảm thời gian hồi phục. Tuy nhiên, nếu sau khi uống nước cam bạn thấy tình trạng vướng cổ, khạc đờm hoặc nghẹn họng tăng lên rõ rệt, thì nên tạm ngưng và theo dõi cơ địa phản ứng thế nào với loại thức uống này.
3. Trường hợp viêm họng kèm trào ngược dạ dày – thực quản:
Với người bị viêm họng có nguyên nhân liên quan đến trào ngược axit dạ dày, nước cam là một loại thực phẩm nên tránh. Độ acid cao của nước cam có thể làm tăng tiết dịch vị và khiến tình trạng trào ngược nặng thêm, dẫn đến viêm họng kéo dài, ho khan vào ban đêm và cảm giác nóng rát.
Như vậy, nước cam không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ho hay đờm, nhưng tùy vào tình trạng sức khỏe và cơ địa mà tác dụng của nước cam có thể khác nhau. Nếu bạn đang bị ho hoặc viêm họng, hãy quan sát phản ứng cơ thể sau khi uống nước cam. Trong nhiều trường hợp, thay vì loại bỏ hoàn toàn, bạn có thể điều chỉnh cách uống như: pha loãng nước cam, uống sau bữa ăn, dùng khi nước còn ấm nhẹ và không uống quá nhiều trong ngày. Nếu tình trạng ho nặng hoặc viêm họng kéo dài, tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn phù hợp.